59 ข้อเสนอแนะในการอนุรักษ์พันธุกรรมไม้สัก จากพื้นฐานข้อมูลการศึกษาวิจัยดังกล่าวข้างต้นโดยใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอ RAPD ที่มีความผันแปรทางพันธุกรรมสูงกว่า การใช้ไอโซเอนไซม์ยีนศึกษานั้น จะเห็นว่าความหลากหลายทางพันธุกรรมของไม้สักมีค่อนข้างสูง และความแตกต่างระหว่าง แหล่งก็มีค่อนข้างสูงเช่นกัน ดังนั้นควรคัดเลือกสนับสนุนให้อุทยานแห่งชาติและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าที่เป็นพื้นที่อนุรักษ์ และมีไม้สักขึ้นอยู่ตามธรรมชาติอยู่แล้วทุกแห่งเป็นแหล่งอนุรักษ์พันธุกรรมในถิ่นกำเนิดของไม้สัก จากผลการศึกษาดังกล่าว นั้นจะเห็นว่าไม้สักมีความหลากหลายทางพันธุกรรมสูง ซึ่งมีสถานภาพเป็นแหล่งทรัพยากรทางพันธุกรรมของไม้สักของ ประเทศไทยที่หลากหลาย ดังนั้นควรที่จะมีอย่างน้อย 1 แหล่ง (ประชากร) ในแต่ละจังหวัดที่เป็นพื้นที่อนุรักษ์อยู่แล้ว ให้ เป็นแหล่งอนุรักษ์ในถิ่นกำเนิด โดยเฉพาะภาคเหนือ อย่างไรก็ตามจังหวัดลำปางที่มีความหลากหลายทางพันธุกรรมค่อนข้าง สูงจึงควรเลือกมากกว่า 1 แหล่ง (ประชากร) เช่น อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไทย จังหวัดลำปาง และอีกแหล่งที่อยู่นอกพื้นที่ อนุรักษ์ แต่มีความหลากหลายทางพันธุกรรมสูงที่สุด คือ หมู่บ้านบ้านใหม่ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปางและจังหวัดอื่นๆ เช่น อำเภอเทพนิมิต จังหวัดอุตรดิตถ์ อุทยานแห่งชาติลานสาง จังหวัดตาก อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ อุทยานแห่งชาติแม่ยม จังหวัดแพร่ และอำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน ในกรณีของอุทยานแห่งชาติแม่ยม จังหวัดแพร่นั้น สมควรที่จะเป็น แหล่งอนุรักษ์พันธุกรรมในถิ่นกำเนิดของไม้สักในประเทศไทยด้วย ถ้าจะมีการพิจารณาสร้างเขื่อนบริเวณดังกล่าวก็ควร ไตร่ตรองให้รอบคอบ หากเป็นนโยบายของประเทศ ที่ให้ดำเนินและหลีกเลี่ยงไม่ได้ ก็ควรเก็บเมล็ดและท่อนพันธุ์จากพื้นที่ อุทยานแห่งชาติแม่ยม โดยควรเก็บอย่างน้อย 100 ต้นขึ้นไป ที่สามารถเป็นตัวแทนฐานพันธุกรรมของแหล่ง (ประชากร) ดังกล่าวได้ และนำมาอนุรักษ์นอกถิ่นกำเนิดโดยปลูกทั้งแบบธนาคารยีน (Gene bank) และเพาะกล้าไม้แบบแยกต้น (Families) ก่อนการคัดเลือกต้นกล้าที่เป็นตัวแทนของแต่ละต้นเพื่อเป็นตัวแทนของแหล่งดังกล่าวในที่เหมาะสมและ ปลอดภัยต่อการถูกคุกคาม อย่างไรก็ตามหากแหล่งใดล่อแหลมต่อการบุกรุกทำลายป่าก็สมควรที่จะนำมาอนุรักษ์นอกถิ่นกำเนิดด้วย จากพื้น ฐานข้อมูลการประเมินอัตราการผสมข้ามที่พบในไม้สัก พบว่ามีอัตราการผสมข้ามสูง แต่ก็ยังมีบางต้นที่มีอัตราการผสม ตัวเองสูงเช่นกัน ดังนั้นในการเก็บเมล็ดไม้สักเพื่อนำมาปลูกเพื่อการอนุรักษ์ควรเก็บแบบแยกต้นและแยกแหล่ง (ประชากร) และควรระบุปีที่เก็บด้วย เพื่อเป็นข้อมูลในการคัดเลือกเมล็ดก่อนการปลูกนอกถิ่นกำเนิดเพราะเมล็ดที่มีอัตราการผสมตัวเอง หรือในหมู่เครือญาติจะทำให้โอกาสการรอดตายมีต่ำและมีความต้านทานต่อโรคและแมลงต่ำกว่าเมล็ดไม้ที่มีอัตราการผสม ข้ามสูง และควรคัดเลือกเมล็ดไม้ที่มีอัตราการผสมข้ามสูงเท่านั้นไปปลูกเป็นแหล่งพันธุกรรมของไม้สักของแหล่ง (ประชากร) นั้นๆ (Changtragoon and Szmidt, 1999; Changtragoon, 2001a) ส่วนในไม้สักที่อยู่นอกพื้นที่อนุรักษ์ เช่น หมู่บ้านเก่ง ประลอม และหมู่บ้านวังน้ำวน จังหวัดกาญจนบุรี ที่อยู่นอกพื้นที่อนุรักษ์ มีอยู่ปะปนกับชุมชน หมู่บ้าน และยังมีความ หลากหลายทางพันธุกรรมต่ำกว่าที่อื่น ควรเก็บเมล็ดและท่อนพันธุ์ที่เป็นตัวแทนของแหล่งดังกล่าวแหล่ง (ประชากร) ของ จังหวัดกาญจนบุรีมาปลูกเป็นแหล่งอนุรักษ์พันธุกรรมนอกถิ่นกำเนิดที่สามารถดูแลได้ง่าย และปลอดภัยต่อการบุกรุก ทำลาย (Changtragoon and Szmidt, 2000)
การศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรมโดยใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอและไอโซเอนไซม์ยีน
To see the actual publication please follow the link above