2-16 (2) ป่าชายหาด (Beach forest) ป่าชายหาด เป็นป่าชนิดหนึ่งในกลุ่มประเภทป่าไม่ผลัดใบ พบกระจายอยู่ตามชายฝั่งทะเล ที่มีพื้นดินเป็น กรวด ทราย และโขดหิน โดยที่น้ำทะเลท่วมไม่ถึง พรรณไม้จึงแตกต่างไปจากป่าพรุ มีพีท (peat swamp forest) ป่าพรุน้ำจืด (fresh water swamp forest) และป่าชายเลน โดยสิ้นเชิง (จำลอง, 2519) สังคมพืชปรากฏอยู่ในสภาพที่แห้งแล้ง เนื่องจากอยู่ติดกับทะเลจึงได้รับอิทธิพล จากคลื่นและลมทะเลอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งได้รับไอเค็ม (salt spray) จากทะเลอยู่ตลอดเวลา โดยทั่วไปแล้วแล้วป่าชายหาดจะปรากฏอยู่ตามชายฝั่งทะเลเป็นบริเวณแคบ ๆ คือ มีความกว้าง ประมาณ 50 เมตร และอาจพบอยู่ติดกับป่าไม่ผลัดใบชนิดอื่น ๆ โดยมีบางส่วนของส่วนของป่า ชายหาดอยู่ติดกับทะเล และเนื่องจากเป็นสังคมพืชที่ปรากฏอยู่บนเนินทราย ซึ่งมีวัตถุต้นกำหนด มาจากหินหรือซากปะการัง จึงมีธาตุแคลเซียมคาร์บอเนต (CaCO3) เป็นองค์ประกอบสำคัญ (Walter, 1975; Kurz, 1877) ดังนั้น ปัจจัยแวดล้อมหลักที่กำหนดให้เกิดชนิดของป่าชายหาด คือ ละอองน้ำเค็ม ลมทะเล ดินที่เป็นทรายจัด ส่วนความเค็มของดินเป็นปัจจัยที่ควบคุมสังคมย่อยของ ป่าชายหาด (Richard, 1957) รายงานฉบับสมบูรณ์: โครงการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร ป่าชายหาดพบกระจายอยู่ทั่วไปบริเวณอยู่ทั่วไปบริเวณชายฝั่งทะเลของประเทศในเขต ร้อน (Wulffact, 1995) พรรณไม้ส่วนใหญ่เป็นพรรณไม้ที่มีการจำกัดถิ่นที่อยู่อาศัย มีการกระจาย แบบ pantropical กล่าวคือ มีการกระจายต่อเนื่องเป็นพื้นที่กว้างในเขตร้อน และอาจกระจายขึ้น ไปถึงเขตกึ่งร้อน (Whitmore, 1984) สำหรับประเทศไทยพบป่าชายหาดกระจายเป็นพื้นที่เล็กๆ อยู่ ตามชายฝั่งทะเล ทั้งฝั่งอ่าวไทยและฝั่งอ่าวไทยและฝังอันดามัน ทางภาคตะวันออกพบตั้งแต่ จังหวัดชลบุรีลงไปถึงจังหวัดตราด ทางภาคใต้ฝั่งอ่าวไทยพบตั้งแต่จังหวัดระนองไปจนถึงจังหวัด สตูล นอกจากนี้ยังพบอยู่ตามชายเกาะของเกาะหมู่เกาะต่างๆทั้งในอ่าวไทยและทะเลอันดามัน โดยเฉพาะเกาะตะรุเตา มีป่าชายหาดที่สวยงามและสมบูรณ์มากของประเทศไทย (อุทิศ, 2542) ป่าชายหาดพบที่ความสูงจากระดับน้ำทะเล 0-10 เมตร (Smitinand, 1977) มีปริมาณน้ำฝนอยู่ ระหว่าง 1,800-2,300 มิลลิเมตรต่อปี ป่าชายหาดมีพื้นที่ไม่มากนักเมื่อเทียบกับป่าชนิดอื่น ๆ ของ ประเทศ จากการสำรวจปี 1991 คาดว่าประเทศไทยมีพื้นที่ป่าชายหาดมีพื้นที่ป่าชายหาดอยู่ ประมาณ 1,000 ตารางกิโลเมตร (Nanakorn, 1993) ป่าชายหาดมีการกระจายขาดเป็นตอน ๆ และพบสลับกับป่าชายเลน ป่าดิบแล้ง และสังคมผาหินเนื่องจากสังคมป่าชนิดนี้อยู่ติดทะเลจึงง่าย ต่อการถูกทำลาย และการถูกเปลี่ยนสภาพเป็นแหล่งท่องเที่ยว บ้านเรือนและชุมชนเกือบหมดสิ้น
รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพ อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร
To see the actual publication please follow the link above